Ένας πολύ καλός τρόπος προπόνησης όσον αφορά το μέτρημα των βαριαντών είναι η επίλυση σπουδών, καθώς η πράξη δείχνει πώς όσο κανείς μπαίνει στη διαδικασία να λύσει τέτοιου τύπου θέσεις, τόσο βελτιώνει τη συνδυαστική του όραση, έρχεται σε επαφή με το πρωτότυπο, με ιδέες που έχουν να κάνουν με το φινάλε, γίνεται πιο προσεκτικός στις επιλογές του, αφού αντιλαμβάνεται ότι και οι πιο απλές θέσεις κρύβουν δυνατότητες που δεν είναι πάντα εύκολο να τις αντιληφθεί κανείς με την πρώτη ματιά. Πολλές παρτίδες άλλωστε κερδίζονται ή χάνονται στις μικρολεπτομέρειες!
Για να φανούν λοιπόν όλα τα παραπάνω θα χρησιμοποιήσω μία σπουδή του Α. Botokanov (1985) και με τα σχόλια θα παρουσιάσω περίπου την πορεία της σκέψης μου, όταν κι εγώ προσπάθησα να βρω τη λύση.
Η πρώτη μου ιδέα ήταν να δω τι γίνεται αν ο λευκός βασιλιάς προσπαθήσει να κόψει το πιόνι θ4.
Βαριάντα 1: 1. Kf6 Kg3 2. Kg5 Kxg2 3. Kxh4 Kxf3 4. Kg5 Ke4 και προφανώς ο μαύρος βασιλιάς είναι σε καλύτερη θέση από τον λευκό.
Βαριάντα 2: (Αυτή τη φορά η ιδέα είναι να εγκαταλείψουμε το πιόνι θ4 και να δοκιμάσει να προάγει και ο λευκός το πιόνι ζ) 1. Kf6 Kg3 2. Kg7 (ώστε να ελέγχουμε το τετράγωνο προαγωγής στο ζ8) 2…Kxg2 3. f4 h3 4. f5 h2 5. f6 h1=Q 6. f7 και για μία στιγμή πίστεψα ότι έχω βρει τη λύση!
Αυτή είναι μία θέση που είναι ισόπαλη με το πιόνι f σκεφτόμουν και άρχισα να συγχαίρω τον εαυτό μου για το πόσο εύκολα είχα βρει τη λύση! Πιθανά σε μία παρτίδα (ειδικά με περιορισμένο χρόνο) να είχα σταματήσει την ανάλυση εκεί και να είχα παίξει! Το στοιχείο όμως ότι ήταν σπουδή με οδήγησε να σκεφτώ λίγο ακόμη πάνω στη θέση και φυσικά διαπίστωσα ότι η τελική θέση δεν ήταν καθόλου ισόπαλη με τα πιόνια στην πλευρά της βασίλισσας.
Μια συνέχεια που εν τάχει βρήκα ήταν: 6… Qa1 + 7. Kg8 Qa2 (εμποδίζει την προαγωγή με κάρφωμα) 8. Kg7 Qb2+ 9. Kg8 Qxb4 και τώρα που “έπεσε” το πιόνι στο b4 ο μαύρος κερδίζει εύκολα.
Αυτό το σημείο είναι αρκετά κρίσιμο, τουλάχιστον από την πλευρά ενός παίκτη στο επίπεδο που βρίσκομαι εγώ, καθώς έχεις ήδη δύο αποτυχημένες προσπάθειες και αυτό δημιουργεί μια ψυχολογική πίεση. Βέβαια, υπάρχουν και τα καλά νέα, ότι αυτές οι αποτυχημένες προσπάθειες έχουν μέσα τους και την ιδέα της λύσης του προβλήματος. Πιθανά να πρέπει να περάσει κανείς μέσα από αυτή τη διαδικασία για να φτάσει να αντιληφθεί το σωστό.
Με άλλα λόγια, γιατί απέτυχε η βαριάντα 2; Η απάντηση είναι γιατί η μαύρη βασίλισσα είχε τα σαχ που χρειαζόταν, ώστε να βρεθεί στη θέση που έπρεπε. Τι θα γινόταν όμως αν ακολουθούσαμε την ιδέα να προάγουμε το πιόνι ζ, αλλά κρύβοντας το βασιλιά από τα σαχ;
Βαριάντα 3: 1. Kf7! Kg3 2. Kg8! Kxg2 3. f4 h3 4. f5 h2 5. f6 h1=Q 6. f7 Τώρα πια δεν υπάρχει το σαχ από το α1 και έτσι μένει μόνο το 6…Qh6 7. f8=Q QxQ 8. KxQf8 Kf3
Ακόμη η κατάσταση δεν είναι ξεκάθαρη.
Πώς θα κρίναμε τη συγκεκριμένη θέση;
Είναι ισόπαλη ή μήπως κερδίζει κάποιος;
Η θέση είναι ισόπαλη, αλλά χρειάζεται προσοχή από τη μεριά του λευκού είναι η απάντηση. Μία πιθανή βαριάντα είναι η εξής: 9. Ke7 Ke4 10. Kd6 Kd4 11. Kc6 Kc4 12. Kb6 Kxb4 13. Kxa6 Kc5 14. Kb7 b4 15. a6 Ένας δεύτερος γύρος με πιόνια που τρέχουν στο να γίνουν βασίλισσες έχει ξεκινήσει! 15…b3 16. a7 b2 17. a8=Q b1=Q+
Πού πρέπει να πάει τώρα ο λευκός βασιλιάς; Στο γ7 ή στο γ8;
Στο γ7 (δυστυχώς) χάνει (Οι μικρολεπτομέρειες που λέγαμε!) έπειτα από 18. Kc7?? Qh7+ 19. Kc8 Qg8+ 20. Kb7 Qf7+ 21. Ka6 Qe6+ 22. Kb7 Qd7+ 23. Kb8 Kb6 και ο μαύρος κερδίζει ή (23. Ka6 Qb5+ 24. Ka7 Qb6+ #)
Οπότε μένει μόνο το 18. Kc8! Qf5+ 19. Kb8 Qf4+ 20. Ka7! (όχι 20.Kc8?? Qf8+ και χάνει με τον τρόπο που είδαμε πριν).
