Την προηγούμενη εβδομάδα ο Σταμάτης ήταν στα Γιάννενα και ο Αλέξανδρος Μπενάτσης δεν έχασε την ευκαιρία. Του έθεσε έξι ερωτήσεις που πιθανολογώ θα ενδιαφέρουν όλους τους σκακιστές.
Αγαπητέ Σταμάτη, πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με το σκάκι, ποιος ήταν ο πρώτος σου δάσκαλος και τι σε ώθησε να κάνεις πρωταθλητισμό;
Ήμουν τεσσάρων χρονων όταν έμαθα σκάκι και στα πέντε πήγα σε σύλλογο. Ο πρώτος μου σοβαρός προπονητής ήταν ο Παύλος ο Γκέσος. Όσο για τον αν κάνω πρωταθλητισμό, όχι δεν κάνω!
Χρειάζονται θυσίες για να φτάσεις ψηλά;
Μου φαίνεται σχετικό και το ψηλά και το θυσίες, αλλά πρέπει να αφιερώσεις χρόνο και αυτό μπορεί να αφήσει πίσω άλλες δραστηριότητες, οπότε ναι!
Τι θα συμβούλευες τα νέα παιδιά στα πρώτα τους σκακιστικά βήματα;
Να μην επιζητούν άμεσα αποτελέσματα αλλά να προσπαθούν συνεχώς να βελτιωθούν (και πολλά τακτικά).
Η τεχνολογική άνοδος έχει επιφέρει μεγάλες αλλαγές στο σύγχρονο σκάκι. Πώς, κατά τη γνώμη σου, πρέπει να χρησιμοποιούν οι παίχτες τις σκακιστικές μηχανές και τι πρέπει να αποφεύγουν;
Θεωρώ ότι οι μηχανές μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως διδακτικά εργαλεία, αλλά μόνο σε μια θέση που κάποιος έχει δουλέψει μόνος του και μετέπειτα χρησιμοποιεί τη μηχανή για να εξετάσει/συμπληρώσει τις ιδέες του. Για έναν φιλόδοξο παίκτη είναι πιστεύω πολύ άσχημο να χρησιμοποιεί τις μηχανές απλά για να ικανοποιήσει την περιέργεια του για κάποια παρτίδα υψηλού επιπέδου ή δικιά του, γιατί δεν θα βγάλει ουσιαστικά συμπεράσματα.
Η σκακιστική βιβλιογραφία ανθεί στις μέρες μας σε βαθμό που να μην ξέρει κανείς τι πρέπει να διαβάσει και τι να αφήσει. Υπάρχουν βιβλία κατά τη γνώμη σου που πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσει ένας σκακιστής και ποια είναι αυτά;
Αναλόγως. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να βελτιωθεί το σημαντικό είναι να βάλει ώρες δουλειάς στη σκακιέρα, οπότε οποιοδήποτε βιβλίο του προσφέρει δομημένο υλικό για το επίπεδο του. Προσωπικά έχω δουλέψει πολύ πάνω από βιβλία του Ντβορετσκυ με μια ιδιαίτερη συμπάθεια για το Endgame Manual. Τώρα αν κάποιος θέλει να συμπληρώσει την σκακιστική του παιδεία, τον ενδιαφέρει σίγουρα να δει παρτίδες μεγάλων παικτών με σοβαρό σχολιασμό, όπως τους τόμους του Κασπάροφ ή τις 60 καλύτερες παρτίδες του Φίσερ. Οποιοσδήποτε ισχυρός παίκτης κάνει, π.χ. εγώ απόλαυσα πολύ τις καλύτερες παρτίδες του Μπεντ Λάρσεν.
Μια ιδιαίτερη αναφορά στο βιβλίο του Σίλμαν (How to reassess your chess) που μπορεί να αποτελέσει εξαιρετικό σημείο για να εισαχθεί κάποιος στη σκακιστική στρατηγική.
Τέλος, δεδομένου ότι το ελληνικό σκάκι στοχεύει κυρίως στην εξέλιξη και την πρόοδο των νέων παιδιών, θα ήθελα να σε ρωτήσω και κάτι για τους “ξεχασμένους” ενήλικες σκακιστές που κινούνται σε ένα επίπεδο μέχρι 2000 ελο. Είναι εφικτό αυτοί οι παίχτες να βελτιώσουν το σκακιστικό τους επίπεδο;
Φυσικά ένας παίκτης μπορεί να βελτιώσει το επίπεδο του σε “προχωρημένη” σκακιστικά ηλικία με την κατάλληλη δουλειά, αφού ήταν κάτι που παρατηρούνταν παλαιότερα και στο υψηλότερο επίπεδο, με πιο χαρακτηριστικο παράδειγμα τον Μποτβίνικ. Πιθανότατα ο ρυθμός μάθησης δεν μπορεί να είναι ίδιος με κάποιου νεαρού Ινδού ανερχόμενου σταρ, αλλά αν κάποιος κάτσει σοβαρά πάνω απ’ τη σκακιέρα, δε θα χάσει το χρόνο του.